İkinci el araç alırken en çok endişe duyulan konuların başında ağır hasar kaydı geliyor. Peki bu kayıt tam olarak ne anlama geliyor? Aracın geçmişinde neler olduğunu, ne kadar hasar gördüğünü nasıl öğrenebilirsiniz? Bir otomobilin geçmişini bilmek, sadece alım satım süreçleri değil, güvenliğiniz ve yatırımınız açısından da kritik öneme sahip. Gelin, ağır hasar kaydı konusunu tüm detaylarıyla ele alalım; tramer sorgulamasından ekspertiz raporlarına kadar tüm sorularınıza net cevaplar bulalım.
Araç Hasar Kaydı Nedir?
Bir aracın geçmişte karıştığı kazaların ve bu kazalar sonucunda yapılan sigorta ödemelerinin resmi olarak kayıt altına alındığı sisteme araç hasar kaydı deniyor. Türkiye'deki tüm sigorta şirketleri, hasara karışan araçların bilgilerini Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi (SBM) veri tabanına işlemekle yükümlü. Bu sistem sayesinde, bir aracın tüm sigorta şartlarına uygun onarım geçmişini takip etmek mümkün.
Bu kayıtlar, geçmişte meydana gelen küçük bir boya hasarından ciddi şasi deformasyonlarına kadar tüm onarımları kapsıyor. Sigorta şirketinin ödeme yaptığı her hasar, aracın dijital kimliğine işleniyor. Bu da ikinci el araç alırken, aracın gerçek geçmişini öğrenmek isteyen alıcılar için hayati önem taşıyor.
Tramer Kaydı Nedir?
Tramer kaydı, SBM'nin veri tabanında tutulan araç hasar kayıtlarının halk arasındaki adı. Aslında tramer tabiri 2014 yılına kadar kullanılan Trafik Sigortaları Bilgi Merkezi’nin kısaltmasıydı. Günümüzde bu sistemin yerini SBM almış olsa da sorgulama işlemleri hala tramer olarak anılmaya devam ediyor.
Tramer kaydı üzerinden aracın geçmişinde birçok detayı öğrenebilirsiniz. Kaç kazaya karıştığı, her kazada ne kadar onarım maliyeti oluştuğu, hangi tarihlerde bu kazaların meydana geldiği gibi kritik bilgiler bu kayıtlarda saklanıyor. Bu bilgiye ulaşmak sorgulama yöntemlerini kullanmanız yeterli.
Ağır Hasar Kaydı Nedir?
Ağır hasar kaydı ise bir aracın gördüğü hasarın onarım maliyetinin, aracın hasar anındaki piyasa değerinin %70'ini aştığı durumlarda oluşan kayıt. Örneğin, piyasa değeri 600.000 TL olan bir aracın onarım maliyeti 400.000 TL'yi aştığında, sigorta şirketi bu aracı ağır hasarlı olarak kayıt altına alır.
Ağır hasar kaydı oluştuğunda iki senaryo ile karşılaşılabilir. Bazı durumlarda onarım yapılır ve araç tekrar trafiğe döner; bu onarımı yapılmış ağır hasarlı araç statüsüdür. Bazı durumlarda ise pert kaydı yani tam hasarlı araç statüsüne geçer. Bu ayrım, aracın geleceği açısından oldukça önem arz eder.
Araç Hasar Kaydı Nasıl Sorgulanır?
Artık bir aracın geçmişini öğrenmek oldukça kolay. SBM, e-devlet ve SMS servisleri sayesinde birkaç dakika içinde aracın tüm hasar geçmişine ulaşabilirsiniz. İşte en güncel yöntemler:
E-Devlet ile Araç Hasar Kaydı Sorgulama Nasıl Yapılır?
- Tarayıcınızdan turkiye.gov.tr adresine girin
- Araç hasar kaydı sorgulama hizmetini aratın
- Sigorta bilgi ve gözetim merkezi hizmetine tıklayın
- Aracın plakasını veya şasi numarasını sisteme girin
- Ücretsiz olarak detaylı raporu anında görüntüleyin
E-Devlet üzerinden yapılan sorgulamada, aracın geçmişteki kaza sayısı, tarihleri ve sigorta ödemeleri detaylı şekilde listeleniyor. Bu rapor, aracın geçmişi hakkında size kapsamlı bir bakış açısı sunuyor.
SMS ile Araç Hasar Kaydı Sorgulama Nasıl Yapılır?
Cep telefonunuzdan 5664’e, arada boşluk bırakmadan aracın plakasını yazarak mesaj atın. 5664 araç sorgulama ücreti Ekim, 2025 itibariyle tüm vergiler dahil 180 TL'dir. Bu servis ile kaza, hasar, poliçe, tutanak, mağdur, değişen parça ve araç detay sorgulamaları hızlı ve güvenli bir şekilde yapılabilir.
SMS sorgulama yöntemi, acil durumlarda veya e-devlet şifresi olmayanlar için pratik bir çözüm sunuyor. Kısa süre içinde aracın karıştığı kaza sayısı, onarım tutarları gibi temel bilgilere ulaşabilirsiniz.
Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi (SBM) Online Araç Hasar Kaydı Sorgulama Nasıl Yapılır?
İnternet tarayıcınızdan sbm.org.tr adresinden araç hasar sorgulama sekmesini seçerek plaka veya şasi numarasıyla detaylı sorgulama yapabilirsiniz. SBM ağır hasar kaydı verileri, Türkiye'deki bütün sigorta şirketlerinden gelen resmi bilgileri içerir. Bu uygulama en kapsamlı ve detaylı bilgiye ulaşmanızı sağlar. Sistemde pert kaydı, bedelsiz ağır hasar kaydı gibi detayları da görebilirsiniz. Özellikle ikinci el araç alımlarında, aracın geçmişini görmek için SBM sorgulaması yapmanız son derece önemlidir.
Araç Plaka Bilgisi İle Araç Hasar Kaydı Sorgulama Nasıl Yapılır?
Plaka sorgulama yöntemiyle, araca ait geçmiş kayıtları kolayca görebilirsiniz. Ancak sadece plaka yeterli olmayabilir; bazı araçlar el değiştirdiği için şasi numarasıyla sorgulama yapmak daha doğru sonuç verir. Özellikle ithal araçlarda bu detay önemlidir.
Araç Değer Kaybı Nedir?
Araç değer kaybı, hasar görmüş ve tamir edilmiş bir aracın, hiç kaza yapmamış aynı özellikteki bir araca göre piyasa değerinde meydana gelen düşüşü olarak açıklanabilir. Ağır hasar kaydı olan bir araç, benzer özellikteki hasarsız bir araca kıyasla %20 ile %40 arasında değer kaybına uğrar. Ancak değer kaybı miktarını etkileyen birçok faktör bulunuyor. Hasarın büyüklüğü ve ciddiyeti, aracın marka ve modeli, piyasa koşulları, aracın yaşı ya da kilometresi gibi unsurlar değer kaybı oranını doğrudan etkiler. Özellikle şasi hasarı gibi yapısal problemler, değerde daha büyük kayıplara neden oluyor.
Ağır Hasar Kaydının Araç Alım-Satım ve Değer Üzerine Etkileri Nelerdir?
Ağır hasar kaydı, aracın ikinci el piyasasındaki değerini doğrudan etkiler. Birçok alıcı bu tür araçlardan uzak durur, çünkü şasi hasarı veya güvenlik sistemlerinde onarım riski taşır. Dolayısıyla ağır hasarlı bir aracın satışı daha zor, fiyatı da genellikle benzer modellerin %20 ile %40 altında olur.
Hasar Kaydı Olan Araçların Değeri Nasıl Etkilenir?
Ağır hasar kaydı, bir aracın değerini %30 ile %50 arasında düşürebiliyor. Özellikle şasi hasarı olan araçların değer kaybı çok daha yüksek seviyelere ulaşabilir. Küçük bir tampon değişimiyle sonuçlanan kayıt, aracın değerini ciddi halde etkilemezken şasi düzeltmesi, hava yastığı açılması veya mekanik sistemlerde onarım varsa, piyasa değeri önemli ölçüde düşer.
Ağır Hasar Kaydı Olan Araçların Sigorta Primlerini Nasıl Etkiler?
Kasko primi açısından bakıldığında, ağır hasarlı araçlar sigorta şirketleri için yüksek risk grubunda sayılır. Bu nedenle kasko primi %30 ile %50 oranında daha yüksek olabilir veya bazı şirketler bu araçlara kasko yapmak istemeyebilir. Sigorta şirketi geçmişe bakarak risk oranına göre karar verir.
Ağır Hasar Kaydı ve Pert Kaydı (Tam Hasar) Arasındaki Fark Nedir?
Ağır hasar: Onarım maliyeti aracın değerinin yaklaşık %70’inden fazlaysa bu sınıfa girer.
Pert kaydı: Onarım maliyeti aracın değerinin yaklaşık %80’ini aşarsa araç hurda sayılır.
Bu ayrım oldukça önemli çünkü pert kaydı olan araçlar genellikle trafiğe çıkamaz durumda olur. Ağır hasarlı araçlar ise onarıldıktan sonra trafiğe dönebilir.
Aracın Ağır Hasarlı Kabul Edilmesine Neden Olan Durumlar Nelerdir?
Bu durumlar genellikle aracın yapısal güvenliğini etkileyen hasarlardır:
- Şasi hasarı (en kritik hasar)
- Hava yastıklarının patlaması
- Motor veya şanzımanın ciddi hasar alması
- ABS, ESP gibi güvenlik sistemlerinin zarar görmesi
- Yüksek onarım maliyetleri (genelde piyasa değerinin %60'ı üzeri)
- Büyük çarpışmalar, su baskını, yangın veya devrilme gibi diğer durumlar
Ekspertiz raporu tüm bunları detaylı şekilde belirtir. Bazı durumlarda değişensiz ağır hasar kaydı gibi ifadeler görebilirsiniz. Bu, aracın ciddi hasar gördüğünü ama değişim yapılmadan onarıldığını anlatır.
Ağır Hasar Kaydı Silinebilir mi?
Kural olarak hayır. Ağır hasar kaydı bir kez sisteme işlendiğinde silinmez. Ancak hatalı kayıt durumlarında, yani aracın sigorta şirketi tarafından yanlışlıkla ağır hasarlı olarak bildirilmesi halinde, düzeltme talep edebilirsiniz. Bunun için sigorta şirketine başvuru, ekspertiz raporu, onarım faturaları gibi belgeleri sunmanız gerekir. Bu süreç ağır hasar kaydı düzeltme işlemi olarak da bilinir.
Araç Hasar Kaydı Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Ağır Hasarlı Araçlara Kredi Onayı Verilir Mi?
Bankalar genellikle ağır hasar kayıtlı araçlara kredi vermez. Bazıları teminat değeri düşük olacağı için reddeder, bazıları ise araç bedelinin %50'sine kadar kredi çıkarabilir. Bankalar, ağır hasarlı araçları yüksek riskli teminat olarak gördüğü için kredi onay süreçlerinde oldukça temkinli davranabilir.
Ağır Hasar Kaydı Olan Araçlar Trafiğe Çıkabilir Mi?
Evet, onarımı tamamlanmış ve muayeneden geçmişse trafiğe çıkabilir. Lakin mutlaka detaylı ekspertiz yaptırmanız gerekir. Aracın teknik muayeneden geçmesi, güvenli olduğunun kesin garantisi değildir.
Ağır Hasar Kayıtlı Araç Almak Güvenli Midir? Riskleri Nelerdir?
Doğru ve titiz onarım yapılmışsa mümkündür. Ama gizli şasi hasarı, elektriksel arızalar veya hava yastığı iptali gibi durumlar ciddi risk yaratabilir. Bu yüzden güvenilir bir oto ekspertiz raporu alınması kesinlikle şarttır. Riskler arasında ileride ortaya çıkabilecek teknik sorunlar, tekrar kaza yapıldığında güvenlik sistemlerinin düzgün çalışmaması ve satış sırasında yaşanabilecek zorluklar sayılabilir.
Tramer Kaydı Bulunan Araçlara Kasko Yapılır Mı?
Evet, yapılabilir. Ancak geçmişteki hasar sayısı ve toplam tutarı, kasko primini doğrudan ve kayda değer şekilde artırabilir. Sigorta şirketleri, aracın mevcut durumunu ve geçmiş hasar kayıtlarını titizlikle inceleyerek kapsamlı bir risk değerlendirmesi yaparak prim oranlarını belirler.
Ağır Hasar Kayıtlı Araçlar İçin Kasko Yapılır Mı?
Bazı sigorta şirketleri kabul eder, bazıları etmez. Ederse de teminat kapsamı kısıtlı olabilir. Sigorta şirketi geçmişe bakarak risk oranına göre karar verir. Primler normalden %30-50 daha yüksek olabilir.
Hasar Kaydı Tramer'de Ne Kadar Süreyle Kalır?
Tramer sistemi (SBM), hasar kayıtlarını kesinlikle ve kalıcı olarak saklar. Yani süre dolunca silinmez; araçla birlikte kayıtta kalır. Bu kayıtlar, aracın resmi olarak hurdaya ayrılana kadar sistemde tutulur.
Oto Ekspertiz Raporunda Ağır Hasar ve Tramer Tespit Edilir Mi?
Evet. Ekspertiz cihazları aracın şasi düzeltmelerini, değişen parçalarını detaylı olarak tespit eder. Ama tramer geçmişine doğrudan ulaşmak için ayrıca sorgulama yapmak gerekir. Profesyonel bir ekspertiz raporu, aracın fiziksel durumunu ayrıntılı bir şekilde inceler. Uzman bir eksper, aracın geçirdiği onarımları ve şasi hasarı gibi problemleri net olarak tespit edebilir.